کتاب پایان عصر اکتشاف

برتراند راسل (Bertrand Russell، ‏۱۸۷۲–۱۹۷۰) یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان، منطق‌دانان، ریاضی‌دانان و روشنفکران قرن بیستم بود. او نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری فلسفهٔ تحلیلی و منطق جدید داشت و در عین حال نویسنده و مصلح اجتماعی برجسته‌ای بود. زندگی و تحصیلات تولد: ۱۸ مه ۱۸۷۲، در ولز (Wales)، بریتانیا. خانواده: از اشراف بریتانیا بود (نوه‌ی نخست‌وزیر پیشین بریتانیا). تحصیلات: در کالج ترینیتی، دانشگاه کمبریج، فلسفه و ریاضیات خواند. در جوانی تحت تأثیر فیلسوفانی چون کانت و هیوم بود، ولی بعدها از نقدهای جدی به سنت فلسفی ایدئالیستی رسید و پایه‌گذار نوعی فلسفه‌ی تحلیلی شد. فعالیت‌های علمی و فلسفی راسل در چند زمینه‌ی مختلف آثار مهمی دارد: ۱. منطق و فلسفهٔ ریاضی او همراه با آلفرد نورث وایتهد (Alfred North Whitehead) کتاب عظیم و تأثیرگذار "Principia Mathematica" (اصول ریاضیات، ۱۹۱۰–۱۹۱۳) را نوشت. در این اثر سعی کردند ریاضیات را بر اساس اصول منطقی استوار کنند. این کار آغازگر جنبش منطق‌گرایی (Logicism) بود — این اندیشه که ریاضیات در نهایت شاخه‌ای از منطق است. ۲. فلسفهٔ تحلیلی و زبان راسل از نخستین کسانی بود که فلسفه را بر تحلیل منطقی زبان استوار کرد. نظریه‌ی معروف او یعنی "نظریهٔ توصیفات" (Theory of Descriptions) یکی از مهم‌ترین دستاوردهای فلسفهٔ تحلیلی است. او همچنین در آثارش راه را برای فیلسوفانی چون ویتگنشتاین، کارنپ و آیر باز کرد. دیدگاه‌های اجتماعی و سیاسی راسل تنها فیلسوف نظری نبود؛ او روشنفکری فعال و منتقد سیاست‌های زمانه‌ی خود بود. در جنگ جهانی اول به خاطر مخالفت با جنگ زندانی شد. در دهه‌های بعدی از آزادی اندیشه، صلح، خلع سلاح هسته‌ای و حقوق بشر دفاع کرد. در دوران جنگ سرد یکی از رهبران جنبش صلح و از منتقدان سلاح‌های اتمی بود. از دین سازمان‌یافته و خرافات مذهبی انتقاد می‌کرد، اما در عین حال جست‌وجو برای معنا را امری انسانی می‌دانست. آثار مهم از میان بیش از ۷۰ کتاب او، چند اثر بسیار مشهور هستند: Principia Mathematica (اصول ریاضیات) – با وایتهد The Problems of Philosophy (مسائل فلسفه) – ۱۹۱۲ A History of Western Philosophy (تاریخ فلسفهٔ غرب) – ۱۹۴۵ Why I Am Not a Christian (چرا من مسیحی نیستم) – ۱۹۲۷ Human Knowledge: Its Scope and Limits (دانش انسانی: حدود و گستره‌اش) – ۱۹۴۸ Marriage and Morals (ازدواج و اخلاق) – ۱۹۲۹ جوایز و افتخارات در سال ۱۹۵۰ جایزهٔ نوبل ادبیات را دریافت کرد، «به پاس نوشته‌های گوناگون و ارزشمندش که قهرمان آزادی اندیشه و انسانیت‌اند.» درگذشت برتراند راسل در سال ۱۹۷۰ در ۹۷ سالگی در ولز درگذشت. میراث او همچنان در فلسفه، منطق، اخلاق و سیاست تأثیرگذار است.