نظارت استصوابی و شبهه دور

نظارتی که در آن ناظر علاوه بر کسب اطلاع می تواند حکم نیز صادر کند، نظارت استصوابی نامیده می‌شود. نمونة آن را نیز می‌توان در نظارت شورای نگهبان بر انتخابات دانست که مدتی است با شبهه مواجه شده و آن را متهم به دخالت در رای مردم نموده و اشاره می‌کنند بر عدم وجود چنین نظارتی در کشورهای دیگر. اما در واقع این نظارت از رای مردم پاسداری نموده و احترام به آن را به نمایش می‌گذارد. شبهة دیگری که در سال های اخیر مطرح شده، آن است که چون رهبر فقهای شورای نگهبان را تعیین می‌کند و آنان نیز مرجع تشخیص صلاحیت نامزدهای نمایندگان خبرگان رهبری‌اند، نوعی دور باطل ایجاد می‌شود و در نتیجه انتخابات خبرگان رهبری و تعیین رهبر باطل است. مولف این کتاب و بسیاری از دیگر پژوهشگران معتقدند وجود چنین روندی نه تنها باطل نبوده بلکه تلقی باطل بودن آن در اثر وجود مغالطه در بحث ایجاد می‌شود.