گفتمان مصلحت

همة ما با کلمة مصلحت آشنا بوده و گهگاه برای توجیه اعمال خود نیز از آن یاری می‌جوییم. دروغ مصلحتی یکی از رایج‌ترین کاربردهای این کلمه است که در میان آحاد جامعه تعریف شده است و کسی با دیدة ابهام به آن نمی‌نگرد. اما آنچه در شرع به عنوان مصلحت از ان یاد می‌شود، هرچند از زوایایی شبیه به همان تعریف سادة پیشین است، اما قوانین و مشخصات خود را نیز داراست.  از دیدگاه اهل سنت، مصلحت در شرع از نظراعتبار یا عدم اعتبار به سه دسته تقسیم می‌شود: اول مصلحت معتبر که رعایت آنها از سوی شارع مقدس ضروری دانسته شده، دوم مصلحت غیرمعتبر که درست عکس اولی است و تاکید بر اجتناب از آن بوده، سوم هم مصلحت مرسله که در دین بر اعتبار یا عدم اعتبار آن دلیل صریحی عنوان نشده است. 

پژوهش حاضر به بررسی جایگاه مصلحت در فقه شیعه و اهل سنت می‌پردازد.